WARSZAWA PIŁSUDSKIEGO, CZYLI 10 ŚLADÓW MARSZAŁKA

Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego znają chyba wszyscy. Gdzie jeszcze bywał Piłsudski i jakie miejsca w Warszawie są z nim nierozerwalnie związane? Poniżej przygotowaliśmy listę dziesięciu takich miejsc w Warszawie. Wybór i kolejność przypadkowa. 

1. ul. Belwederska 54/56 - Belweder 

Klasycystyczny pałac był siedzibą Józefa Piłsudskiego – Naczelnika Państwa – w latach 1918-1922. Piłsudski wprowadził się do Belwederu 29 listopada 1918 r., w rocznicę wybuchu powstania listopadowego. Mieszkał tu z rodziną w latach 1926-1935.  W pokoju na piętrze układał plan Bitwy Warszawskiej. Zmarł w salonie narożnym

2. ul. Koszykowa 70 - Kamienica Próchnickich

To tutaj wraz z rodziną mieszkał Józef Piłsudski po opuszczeniu Belwederu. Było to w latach 1922-1923. Następnie przenieśli się wraz z córkami do dworku „Milusin” w Sulejówku, które został wybudowany mu w darze od żołnierzy. Na murze kamienicy znajduje się tablica pamiątkowa. 

3. ul. Marymoncka 34 - Akademia Wychowania Fizycznego Marszałka Józefa Piłsudskiego

Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że Marszałek przywiązywał wielką wagę do propagowania kultury fizycznej i sportu. Idea powołania uczelni sportowej zrodziła się w 1927 r. na posiedzeniu Rady Naukowej Wychowania Fizycznego, pod przewodnictwem Józef Piłsudskiego. W 1938 r. CIWF  (Centralny Instytut Wychowania Fizycznego) został przemianowany na Akademię Wychowania Fizycznego Marszałka Józefa Piłsudskiego.

4. ul. Moniuszki 2 - Tablica poświęcona pobytowi Józefa Piłsudskiego   

Tablica ma związek z upamiętnienie pobytu Józefa Piłsudskiego w dniach 10 i 11 listopada 1918 r.,  bezpośrednio po przyjeździe z twierdzy magdeburskiej. Dom już nie istnieje. Niegdyś mieścił się tam pensjonat panien Romanówien.

5. ul. Skazańców 25 - X Pawilon Cytadeli Warszawskiej

W pawilonie X Cytadeli Warszawskiej mieściło się do 1915 r. rosyjskie więzienie. W kwietniu 1900 r. przewieziono tutaj Józefa Piłsudskiego. Został aresztowany w Łodzi, w konspiracyjnym lokalu, gdzie był drukowany „Robotnik”, pismo PPS. Piłsudski przebywał w Cytadeli do grudnia 1900 r. 

6. ul. Mokotowska 50 - Kamienica Sawickich 

W dniach 12-29 listopada 1918 r. Józef Piłsudski mieszkał tu u Czesława Świrskiego, z którym dziesięć lat wcześniej brał udział w akcji pod Bezdanami. To właśnie stąd Marszałek przeniósł się do Belwederu, swojej siedziby jako Naczelnika Państwa. Na murze kamienicy znajdują się dwie tablice pamiątkowe.

7. ul. Krakowskie Przedmieście 42/44 - Hotel "Bristol"

Podczas opuszczania służby publicznej Józef Piłsudski wygłosił 3 lipca 1923 podczas bankietu w Sali Malinowej hotelu Bristol słynną mowę, w której mówił o oszczerstwach i nagonce na siebie i rodzinę. 

8. al. Ujazdowskie 5 - Budynek Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych

Znajdował się tu gabinet służbowy Józefa Piłsudskiego jako Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (1926-1935). Było to zarazem jego mieszkanie. Marszałek spędzał w alejach Ujazdowskich wiele czasu, szczególnie w latach 30. Pomieszczenia zajmowane przez Marszałka – dwa duże pokoje – znajdowały się na I piętrze. Jeden z nich służył jako gabinet, drugi jako sypialnia. Na parterze mieszkał jego osobisty lekarz i nieformalny adiutant. 

9. Plac Zamkowy 4 - Zamek Królewski 

To tutaj, 14 listopada 1920 r., podczas obchodzonego Święta Niepodległości, Józef Piłsudski otrzymał buławę marszałkowską. Zaprojektował ją Mieczysław Kotarbiński, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Buława jest przechowywana w Zamku Królewskim i stanowi depozyt Fundacji Rodziny Józefa Piłsudskiego.

10. Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego

Miejsce defilad i rewii wojskowych przyjmowanych przez Marszałka. Do 1944 r. zachodnią stronę placu zamykał Pałac Saski, w którym w latach 1922-1923 pracował Józef Piłsudski jako szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Obecną nazwę nosi od 1928 r. z półwiekową przerwą w latach 1940-1990. Na skraju placu Marszałka Józefa Piłsudskiego stoi jego pomnik.